Բոուեն․ Օդից օգնության գցումը հուսահատ քայլ է, որը չի կարող վերջ դնել Գազայի սովին
Իսրայելը հայտարարել է, թե պատրաստ է թույլ տալ օդային օգնություն հասցնել Գազա՝ որպես ժեստ իր դաշնակիցների նկատմամբ, որոնք վերջին շրջանում սուր քննադատությամբ են հանդես գալիս՝ Իսրայելին մեղադրելով Գազայում սովի համար։ Հուլիսի 25-ին Բրիտանիան, Ֆրանսիան և Գերմանիան հանդես եկան խիստ նախազգուշացմամբ․ «Մենք կոչ ենք անում Իսրայելի կառավարությանը անհապաղ վերացնել օգնության մատակարարման սահմանափակումները և թույլ տալ ՄԱԿ-ին ու մարդասիրական կազմակերպություններին իրականացնել իրենց աշխատանքը՝ կանխելու սովը։ Իսրայելը պետք է կատարի իր պարտավորությունները՝ համաձայն միջազգային մարդասիրական իրավունքի»։ Իսրայելը շարունակում է պնդել, թե որևէ արգելք չի դնում օգնության բեռնատարների մուտքի վրա, սակայն այդ պնդումը չեն ընդունում ոչ միայն ՄԱԿ-ը, այլ նաև Իսրայելի ամենամոտ դաշնակիցները։ Այլ պատերազմներում ես ականատես եմ եղել, թե ինչպես է օդից օգնություն հասցվում՝ թե՛ ինքնաթիռներից նետելով, թե՛ վայրէջքի պահին՝ ուղիղ գետնին։ Դա կոպիտ գործընթաց է, որը միայնակ չի կարող կանգնեցնել սովը Գազայում։ Միայն հրադադարը և երկարաժամկետ, անխոչընդոտ մարդասիրական օպերացիան կարող են դա անել։ 1991 թվականի Պարսից ծոցի պատերազմից հետո՝ Իրաքյան Քուրդիստանում, ԱՄՆ-ն, Բրիտանիան և այլ երկրներ C-130 տրանսպորտային ինքնաթիռներից օգնություն էին գցում՝ հիմնականում բանակային ռացիոններ, քնապարկեր ու ձմեռային համազգեստ։ Դրանք հասցվում էին հազարավոր մարդկանց, որոնք ապաստան էին գտել լեռներում։ Ես էլ եմ այդ թռիչքներին մասնակցել՝ ականատես լինելով, թե ինչպես են բրիտանացի և ամերիկացի օդաչուները հազարավոր ֆուտ բարձրությունից օգնություն գցում հողին։ Օգնությունը սպասված էր։ Բայց մի քանի օր անց, երբ հասա լեռներում տեղակայված ճամբարները, տեսա, թե ինչպես էին երիտասարդ տղաները վազում ականապատ դաշտ՝ օգնության փաթեթներին հասնելու համար։ Ոմանք զոհվեցին կամ վիրավորվեցին պայթյուններից։ Տեսա ընտանիքներ, որոնք մահացան, երբ ծանր բեռնապալետները ընկնում էին նրանց վրայի վրանների վրա։ 1993-ին՝ Բոսնիայի պատերազմի ժամանակ, երբ Մոստար քաղաքը պաշարված էր, ամերիկյան բանակը օդից էր գցում "պատրաստի սնունդ" պարունակող փաթեթներ, որոնք ցրվեցին քաղաքի արևելյան հատվածում՝ թշնամու հրետանային կրակի տակ։ Որոշ փաթեթներ ներթափանցում էին նույնիսկ այն տների տանիքներից, որոնք հրետակոծությունից դեռ չէին փլուզվել։ Օդից օգնության գցումը հուսահատ քայլ է։ Այն կարող է լավ երևալ հեռուստատեսությամբ՝ ստեղծելով պատրանք, թե վերջապես ինչ-որ բան արվում է։ Մարդասիրական գործերով զբաղվող մասնագետներն օդից օգնություն գցելը դիտարկում են որպես ծայրահեղ միջոց, երբ այլ ճանապարհ պարզապես չկա։ Սակայն Գազայի պարագայում այդպես չէ։ Մի փոքր հյուսիսում գտնվում է Աշդոդի նավահանգիստը, իսկ
մի քանի ժամ հեռավորության վրա՝ Հորդանանի սահմանը, որն արդեն երկար ժամանակ օգտագործվում է Գազային օգնություն հասցնելու համար։ Օդից օգնության հասցումը շատ քիչ օգուտ է բերում։ Նույնիսկ մեծ տրանսպորտային ինքնաթիռներն այդքան օգնություն չեն կարող տեղափոխել, որքան կարող է մեկ բեռնատար շարասյուն։ Անկման պահին պարաշյուտով փաթեթները հաճախ ընկնում են մարդկանցից հեռու։ Իսրայելը հարյուր հազարավոր սովի մատնված պաղեստինցիների մղել է դեպի Գազայի հարավային ափի փոքր հատված։ Նրանց մեծ մասը բնակվում է խիտ բնակեցված վրանային ճամբարներում։ Անհասկանալի է՝ արդյոք այնտեղ ընդհանրապես բաց տարածք կա, որ օդում գտնվող անձնակազմը կարողանա ճիշտ թիրախավորել։ Այս իրավիճակում յուրաքանչյուր փաթեթ կդառնա բուռն մրցակցության առարկա. սովահար տղամարդիկ կփորձեն սնունդ գտնել իրենց ընտանիքների համար, իսկ հանցավոր խմբերը՝ օգուտ քաղել ու վաճառել այն։
Թարգմանվել է ԱԲ-ի միջոցով։
