ՅՈւՆ-ի օգնության գործակալությունը հայտնում է․ Գազայում յուրաքանչյուր հինգերորդ երեխան թերսնված է

Գազա քաղաքում յուրաքանչյուր հինգերորդ երեխան թերսնված է, և այդ դեպքերը օրեցօր ավելանում են։ Այս մասին հայտնել է Պաղեստինում ՄԱԿ-ի փախստականների գործակալությունը՝ UNRWA-ն։ Գործակալության գլխավոր հանձնակատար Ֆիլիպ Լազարինին հինգշաբթի տարածած հայտարարությունում մեջբերում է իր գործընկերներից մեկի խոսքերը․ «Գազայում մարդիկ ոչ մահացած են, ոչ կենդանի․ նրանք քայլող դիակներ են»։ Ավելի քան 100 միջազգային մարդասիրական և իրավապաշտպան կազմակերպություններ նախազգուշացնում են զանգվածային սովի մասին և կոչ են անում կառավարություններին անհապաղ միջոցներ ձեռնարկել։ Իսրայելը, որը վերահսկում է Գազա մուտք գործող բոլոր մատակարարումները, հերքում է պաշարման առկայությունը և թերսնվածության պատասխանատվությունը գցում է ՀԱՄԱՍ-ի վրա։ Սակայն ՄԱԿ-ը նախազգուշացնում է՝ օգնության ծավալները, որ հասնում են Գազա, աննշան են, իսկ հումանիտար ճգնաժամը՝ ավելի ծանր, քան երբևէ։ Լազարինին հայտնել է, որ «ավելի քան 100 մարդ՝ հիմնականում երեխաներ, սովից մահացել են»։ Նրա խոսքով՝ «մեր թիմերը տեսնում են թուլացած, հյուծված երեխաների, որոնց մեծ մասը մահվան եզրին է՝ եթե չստանան շտապ անհրաժեշտ բուժօգնություն»։ Նա կոչ է արել Իսրայելին թույլ տալ մարդասիրական կազմակերպություններին անխափան և անսահմանափակ օգնություն մատակարարել Գազա։ Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը (ԱՀԿ) նախօրեին հայտարարել է, որ Գազայի բնակչության մեծ մասը սովի է մատնված։ ԱՀԿ ղեկավար Թեդրոս Ադհանոմ Գեբրեյեսուսի խոսքով՝ «չգիտեմ՝ սա ինչպես անվանես, եթե ոչ՝ զանգվածային սով, և սա մարդ ստեղծած աղետ է»։ Հյուսիսային Գազայում բնակվող 40-ամյա Հանա Ալմադհունը BBC-ին ասել է, որ տեղական շուկաներում գրեթե ոչինչ չկա։ «Եթե էլի ինչ-որ բան լինում է, ապա այն այդքան թանկ է, որ հասարակ մարդիկ չեն կարող գնել», — նշել է նա։ Նրա խոսքով՝ ալյուրը թանկ է և դժվարամատչելի, իսկ մարդիկ նույնիսկ իրենց ոսկեղենն ու անձնական իրերն են վաճառում՝ այն գնելու համար։ Երեք երեխաների մայրը պատմում է, որ «ամեն նոր օր նոր պայքար է՝ ուտելու բան գտնելու համար»։ Նա սեփական աչքերով է տեսել, թե ինչպես են երեխաները աղբամանը փորփրում՝ սննդի մնացորդներ գտնելու հույսով։ Իսրայելի նախագահ Իսահակ Հերցոգը, չորեքշաբթի օրը Գազա կատարած այցի ընթացքում, պնդել է, թե իր երկիրը մարդասիրական օգնություն է տրամադրում՝ «միջազգային իրավունքի համաձայն»։ Բայց տեղում աշխատող օգնության կազմակերպությունների ներկայացուցիչ Թահանի Շեհադան նշել է, որ մարդիկ պարզապես «փորձում են ժամ առ ժամ գոյատևել»։ «Նույնիսկ պարզ բաները, ինչպես ուտելիք պատրաստելը կամ լողանալը, շքեղություն են դարձել», — ասել է նա։ «Ես ութ ամսական երեխա ունեմ, նա չգիտի՝ ինչ համ ունի թարմ մրգերը», — ավելացրել է Շեհադան։ Մարտի սկզբին Իսրայելը դադարեցրել էր օգնության մուտքը Գազա՝ երկամսյա հրադադարի ավարտից հետո։ Մոտ երկու ամիս անց պաշարումը որոշ չափով թեթևացվեց, սակայն սննդի, վառելիքի և դեղորայքի պակասը միայն խորացավ։ Իսրայելը և ԱՄՆ-ն միասին ստեղծեցին Գազայի մարդասիրական հիմնադրամ (GHF), որը համակարգում է օգնության նոր մատակարարման համակարգը։ ՄԱԿ-ի մարդու իրավունքների գրասենյակի տվյալներով՝ վերջին երկու ամիսներին ավելի քան 1,000 պաղեստինցի սպանվել է իսրայելական ուժերի կողմից՝ սննդային օգնություն ստանալու փորձի ընթացքում։ Նրանցից առնվազն 766-ը սպանվել են GHF-ի չորս բաշխման կետերից մեկի մոտ, որոնք վերահսկվում են ԱՄՆ մասնավոր անվտանգության ընկերությունների կողմից և տեղակայված են իսրայելական ռազմական գոտիներում։ Մյուս 288-ը զոհվել են ՄԱԿ-ի և այլ կազմակերպությունների օգնության շարասյուների մոտակայքում։ Իսրա

յելը ՀԱՄԱՍ-ին է մեղադրում այդ քաոսի համար՝ պնդելով, թե իրենց զինվորները միայն զգուշացնող կրակոցներ են արձակել և դիտավորյալ չեն թիրախավորում խաղաղ բնակիչներին։ GHF-ն meanwhile պնդում է, որ ՄԱԿ-ը օգտագործում է ՀԱՄԱՍ-ի ենթակայությամբ գործող Գազայի առողջապահության նախարարության «սխալ» տվյալները։ Գազայի հիվանդանոցներից մեկում ապաստանած 19-ամյա այրի Նաջահն ասել է, որ վախենում է անգամ օգնության բաշխման կետ գնալուց․ «Կարծես թե պիտի սպանվեմ ճանապարհին»։ «Հույս ունենք՝ մի բան ուտելու կամ խմելու կբերեն։ Սովից ենք մեռնում։ Վրաններում ենք ապրում։ Ավարտված ենք», — ասել է նա BBC-ին։ Բրիտանական բժշկական բարեգործական կազմակերպությունում աշխատող բժիշկ Ասիլը նշել է, որ Գազան սովի շեմին չէ՝ այլ արդեն սով է ապրում։ «Ամուսինս մի անգամ գնաց օգնություն վերցնելու, երկրորդ անգամ էլ գնաց, բայց կրակեցին, և վերջ», — պատմել է նա։ «Եթե սովից մեռնենք, թող այդպես լինի։ Օգնության ճանապարհը՝ մահվան ճանապարհ է»։ Գազայի շուկայում աշխատող Աբու Ալան ասել է, որ ինքը և իր երեխաները ամեն գիշեր քաղցած են քնում։ «Մենք չենք ապրում։ Մենք մեռած ենք։ Աղաչում ենք ամբողջ աշխարհին՝ միջամտել ու փրկել մեզ», — հավելել է նա։ Իսկ Վալաա Ֆաթին, որը երրորդ երեխային է սպասում և արդեն ութ ամսական հղի է, ասել է, որ Գազայի բնակիչներն ապրում են աղետի ու սովի պայմաններում, «որը ոչ ոք չէր կարող պատկերացնել»։ «Հույս ունեմ՝ իմ երեխան դեռ երկար կմնա արգանդում, և այս դժվար պայմաններում չեմ ստիպվի ծննդաբերել», — ասել է նա Դեյր էլ-Բալահ քաղաքից։

Թարգմանվել է ԱԲ-ի միջոցով։