Ինչու հաղթեցին լիբերալները, իսկ պահպանողականները պարտվեցին
Մարկ Քարնիի գլխավորած Լիբերալ կուսակցությունը, ըստ նախնական տվյալների, հաղթել է Կանադայի համադաշնային ընտրություններում՝ հակաթրամփյան տրամադրությունների ալիքի վրա ձևավորելով նոր կառավարություն։ Սա անսպասելի քաղաքական վերադարձ էր մի կուսակցության համար, որը դեռ ամիսներ առաջ համարվում էր գրեթե «թաղված»։ Չնայած քվեարկության արդյունքները դեռ ամբողջությամբ չեն հաշվարկվել, պարզ չէ՝ արդյոք Լիբերալները կկարողանան ապահովել մեծամասնություն։ Ահա չորս հիմնական եզրակացություն ընտրություններից, որոնցում պահպանողականները զգալի առաջընթաց գրանցեցին, սակայն այդուամենայնիվ պարտվեցին։ Ամերիկայի ազդեցությունը դարձավ հիմնական գործոն ԱՄՆ նախագահի մաքսային սպառնալիքներն ու Կանադայի ինքնիշխանությունը կասկածի տակ դնող հայտարարությունները դարձան այս ընտրությունների առանցքային թեման։ Դրանց արդյունքում երկրի առաջնորդության հարցը և տնտեսական անվտանգությունը դարձան ամենակարևոր հարցերը։ Մարկ Քարնին արդյունավետ օգտագործեց այդ զարգացումները՝ նույնքան ընդդիմանալով Թրամփին, որքան իր մրցակից Պիեռ Պուալևրին։ Քարնին ընտրարշավի ընթացքում պարբերաբար զգուշացնում էր՝ Կանադան ճգնաժամի մեջ է, հայտարարելով, թե Թրամփը «ցանկանում է կոտրել Կանադան, որպեսզի Ամերիկան տիրանա դրան»։ Ի տարբերություն Քարնիի՝ Պուալևրն ավելի քիչ էր անդրադառնում Թրամփին՝ կենտրոնանալով ներքին խնդիրների վրա՝ կյանքի բարձր արժեք, անշարժ գույքի անհասանելիություն և հանցագործություն։ Նա քննադատում էր Լիբերալների գործունեությունը այդ ոլորտներում։ Քարնին, ով հայտարարել է, որ «Հին Ամերիկա-Կանադա հարաբերությունները ավարտված են», արդեն ծրագրում է սկսել նոր տնտեսական և անվտանգության համաձայնագրի շուրջ բանակցություններ։ Քարնիի հաղթանակը՝ փորձի բացակայության ֆոնին Մինչև տարեսկզբին քաղաքականությամբ չզբաղված Քարնին մարտին հաղթեց Լիբերալների առաջնորդության ընտրություններում, և կարճ ժամանակ անց՝ դարձավ երկրի վարչապետ՝ առանց երբևէ ընտրված պաշտոն զբաղեցնելու։ Այժմ, որպես նորեկ քաղաքական դաշտում, նա ոչ միայն ապահովել է տեղ խորհրդարանում, այլև ղեկավարել է կուսակցությունը դեպի անսպասելի հաղթանակ։ Քարնին ճիշտ ժամանակին մտավ քաղաքականություն՝ փոխարինելով հանկարծ հրաժարական տված վարչապետ Ջասթին Թրյուդոյին։ Նա օգտվեց իր փորձից՝ Կանադայի և Մեծ Բրիտանիայի տնտեսական ճգնաժամերը հաղթահարելու գործում՝ ներարկելով վստահություն տնտեսությամբ մտահոգ քաղաքացիների շրջանում։ Երբ Թրամփը մարտին հայտարարեց արտասահմանյան ավտոմեքենաների ներկրման նոր տուրքերի մասին, Քարնին ստացավ հնարավորություն՝ իր թեկնածությունն ամրապնդելու՝ անմիջապես զբաղվելով վարչապետական պարտականություններով, կապ հաստատելով ԱՄՆ ղեկավարության հետ։ Պահպանողականների թվերը լավն էին, բայց ոչ բավական Այս ընտրություններում Պահպանողականները գրանցեցին 41% քվե՝ գերազանցելով իրենց 2011-ի ցուցանիշը (39.6%)։ Նրանք նաև ավելացրել են իրենց մանդատները՝ հասնելով 149-ի՝ նախորդ 120-ի փոխարեն։ Սակայն այս թվերը բավարար չեղան՝ հաղթանակի հասնելու համար։ Լիբերալների շուրջ համախմբված ձախողին տրամադրությունները վճռորոշ դեր խաղացին։ Պուալևրը կենտրոնացել էր ներքին խնդիրների վրա՝ քննադատելով «կորսված լիբերալ տասնամյակը»։ Սակայն ընտրողները վերջում նախընտրեցին Լիբերալներին։ Այս պարտությունը ծանր հարված կլինի Պահպանողականների համար, որոնք դեռ ամիսներ առաջ վստահ էին իրենց հաղթանակին։ Այժմ կուսակցությունը պետք է որոշի՝ շարունակել Պուալևրի առաջնորդությամբ, թե գտնել նոր ճանապարհ։ Նա երրորդ առաջնորդն է՝ 2015-ի Լիբերալների հաղթանակից հետո։ Փոքր կուսակցությունների անկումը Այս ընտրությունները լուրջ հարված էին փոքր կուսակցություններին։ Քվեարկության ընթացքում քվեների մեծ մասը բաժանվել է Լիբերալների
և Պահպանողականների միջև։ Ձախակողմյան Նոր Դեմոկրատական կուսակցությունը (NDP) կորցրել է իր ձայների մեծ մասը՝ ստանալով ընդամենը 5%, համեմատած 2021-ի 18%-ի հետ։ Ղեկավար Ջագմիտ Սինգհը, ով ղեկավարել է կուսակցությունը ութ տարի, կորցրել է իր մանդատը Բրիտանական Կոլումբիայում և հրաժարական է տվել։ «Գիտեմ, որ այս գիշերը հիասթափեցնող է NDP-ի համար», — ասել է նա։ «Բայց պարտվում ենք միայն այն ժամանակ, երբ դադարում ենք պայքարել»։ Կանաչները նույնպես կորցրել են իրենց ձայների կեսը՝ 2%-ից հասնելով 1%-ի։ Բլոկ Կեբեկուա-ն պահպանել է 8% ցուցանիշը, սակայն դեռ պարզ չէ՝ քանի մանդատ կստանան։ Ըստ BBC-ի՝ այս փոփոխության հիմնական շարժիչը եղել է Թրամփի հռետորաբանությունը, որն առաջացրել է ձախ ընտրողների ակտիվություն։ Թեպետ Կանադայում երկկուսակցական համակարգ չկա, պատմականորեն լիբերալները և պահպանողականները իշխող կուսակցություններ են եղել։ Սակայն NDP-ն և Բլոկ Կեբեկուան ժամանակ առ ժամանակ եղել են պաշտոնական ընդդիմություն խորհրդարանում։ Ցանկանու՞մ ես նաև համառոտ ամփոփում կամ սոցիալական հարթակների համար հարմար տարբերակ:
Թարգմանվել է ԱԲ-ի միջոցով։
